Latihan Matematika Peminatan Kelas X Aljabar Vektor
# 8
Pilgan

Diketahui vektor a=yij+k, b=3i+2jk,\vec{a}=y\vec{i}-\vec{j}+\vec{k},\ \vec{b}=3\vec{i}+2\vec{j}-\vec{k}, dan c=i+j4k\vec{c}=\vec{i}+\vec{j}-4\vec{k}. Jika ab\vec{a}\bot\vec{b}, maka hasil dari (a+b)(ca)\left(\vec{a}+\vec{b}\right)\cdot\left(\vec{c}-\vec{a}\right) adalah ....

A

0

B

-5

C

2

D

4

E

-1

Pembahasan:

Diketahui:

Vektor a=yij+k, b=3i+2jk,\vec{a}=y\vec{i}-\vec{j}+\vec{k},\ \vec{b}=3\vec{i}+2\vec{j}-\vec{k}, dan c=i+j4k\vec{c}=\vec{i}+\vec{j}-4\vec{k} serta ab\vec{a}\bot\vec{b}

Ditanya:

Hasil dari (a+b)(ca)\left(\vec{a}+\vec{b}\right)\cdot\left(\vec{c}-\vec{a}\right)?

Jawab:

Perlu diingat definisi perkalian skalar vektor p\vec{p} dan q\vec{q} yaitu

pq=pqcosθ\vec{p}\cdot\vec{q}=\left|\vec{p}\right|\cdot\left|\vec{q}\right|\cos\theta

dengan θ\theta adalah sudut yang diapit oleh vektor p\vec{p} dan q\vec{q}.

Pada soal diketahui ab\vec{a}\bot\vec{b} atau a\vec{a} tegak lurus dengan b\vec{b} artinya sudut yang diapit vektor a\vec{a} dan b\vec{b} adalah θ=90°\theta=90\degree dengan cosθ=cos90°=0\cos\theta=\cos90\degree=0 sehingga

ab=abcosθ\vec{a}\cdot\vec{b}=\left|\vec{a}\right|\cdot\left|\vec{b}\right|\cos\theta

ab=ab0\Leftrightarrow\vec{a}\cdot\vec{b}=\left|\vec{a}\right|\cdot\left|\vec{b}\right|0

ab=0\Leftrightarrow\vec{a}\cdot\vec{b}=0

Selain itu, perkalian skalar antara vektor a=a1i+a2j+a3k\vec{a}=a_1\vec{i}+a_2\vec{j}+a_3\vec{k} dan b=b1i+b2j+b3k\vec{b}=b_1\vec{i}+b_2\vec{j}+b_3\vec{k} juga didefinisikan sebagai

ab=a1b1+a2b2+a3b3\vec{a}\cdot\vec{b}=a_1b_1+a_2b_2+a_3b_3

sehingga didapat

ab=0\vec{a}\cdot\vec{b}=0

(yij+k)(3i+2jk)=0\Leftrightarrow\left(y\vec{i}-\vec{j}+\vec{k}\right)\cdot\left(3\vec{i}+2\vec{j}-\vec{k}\right)=0

y.3+(1).2+1(1)=0\Leftrightarrow y.3+\left(-1\right).2+1\left(-1\right)=0

3y21=0\Leftrightarrow3y-2-1=0

3y3=0\Leftrightarrow3y-3=0

3y=3\Leftrightarrow3y=3

y=33\Leftrightarrow y=\frac{3}{3}

y=1\Leftrightarrow y=1

Artinya a=ij+k\vec{a}=\vec{i}-\vec{j}+\vec{k} dan diperoleh

a+b=ij+k+3i+2jk\vec{a}+\vec{b}=\vec{i}-\vec{j}+\vec{k}+3\vec{i}+2\vec{j}-\vec{k}

a+b=i+3ij+2j+kk\Leftrightarrow\vec{a}+\vec{b}=\vec{i}+3\vec{i}-\vec{j}+2\vec{j}+\vec{k}-\vec{k}

a+b=4i+j\Leftrightarrow\vec{a}+\vec{b}=4\vec{i}+\vec{j}

dan

ca=(i+j4k)(ij+k)\vec{c}-\vec{a}=\left(\vec{i}+\vec{j}-4\vec{k}\right)-\left(\vec{i}-\vec{j}+\vec{k}\right)

ca=i+j4ki+jk\Leftrightarrow\vec{c}-\vec{a}=\vec{i}+\vec{j}-4\vec{k}-\vec{i}+\vec{j}-\vec{k}

ca=ii+j+j4kk\Leftrightarrow\vec{c}-\vec{a}=\vec{i}-\vec{i}+\vec{j}+\vec{j}-4\vec{k}-\vec{k}

ca=2j5k\Leftrightarrow\vec{c}-\vec{a}=2\vec{j}-5\vec{k}

Dengan demikian

(a+b)(ca)=(4i+j)(2j5k)\left(\vec{a}+\vec{b}\right)\cdot\left(\vec{c}-\vec{a}\right)=\left(4\vec{i}+\vec{j}\right)\cdot\left(2\vec{j}-5\vec{k}\right)

(a+b)(ca)=4.0+1.2+0(5)\Leftrightarrow\left(\vec{a}+\vec{b}\right)\cdot\left(\vec{c}-\vec{a}\right)=4.0+1.2+0\left(-5\right)

(a+b)(ca)=2\Leftrightarrow\left(\vec{a}+\vec{b}\right)\cdot\left(\vec{c}-\vec{a}\right)=2